İklim krizi sivrisinek popülasyonunu artırdı

Prof. Dr. Enver Durmuşoğlu sivrisinek artışı ve Büyükşehir’in çalışmalarını kıymetlendirdi:

İklim krizi sivrisinek popülasyonunu artırdı

-İzmir Büyükşehir Belediyesi, 30 takımla tüm ilçelerde sivrisinekle uğraş için ilaçlama çalışmalarını aralıksız sürdürüyor. Türkiye genelinde ve bilhassa kıyı kısımlarda sivrisinek artışını pahalandıran Zirai Gayret İlaçları Üreticileri Derneği Genel Sekreteri Prof. Dr. Enver Durmuşoğlu,  global iklim krizine işaret etti.

-Büyükşehir’in larva periyodunda yaptığı uğraş çalışmalarının hakikat ve aktif bir sistem olduğunu söyleyen Durmuşoğlu, ağır popülasyon kelam konusu olduğunda bunu kırmak için ergin sivrisinek ve karasinek (uçkun) gayretinin de değerli olduğunu söyledi.

İzmir Büyükşehir Belediyesi, global iklim krizi nedeniyle mevsim değişikliklerinin ortaya çıkardığı farklı sivrisinek cinslerine karşı ağır bir gayret veriyor. Kentin dört bir yanında 30 farklı grupla ilaçlama çalışmalarını sürdüren Büyükşehir Belediyesi, bayram tatili ve hafta sonu da mola vermedi. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bitki Müdafaa Kısmı’ndan emekli Zirai Çaba İlaçları Üreticileri Derneği (ZİMİD) Genel Sekreteri Prof. Dr. Enver Durmuşoğlu, hem yapılan gayret çalışmalarını hem de artan sivrisinek çeşitliliği ile popülasyonunu kıymetlendirdi.

“Aşırı yağışlar sivrisineklerin yeni ömür alanlarını artırdı”

Küresel iklim krizinin kurak yerlerin çok daha kurak, yağışlı yerlerin ise çok daha yağışlı olmasına neden olduğunu söyleyen Prof. Dr. Enver Durmuşoğlu, bu durumun bilhassa İzmir üzere kıyı yerlerde yağışlar hasebiyle böcek ve sivrisinek popülasyonunu artırdığına dikkat çekti. Durmuşoğlu, “Örneğin bu yıl İzmir’de Mayıs ve Haziran aylarında ortalamanın yaklaşık beş katı daha fazla yağış aldık. Olağan ki bu yağışlar bölgedeki böcek popülasyonunu ve hasebiyle su birikintilerinde ömrünün büyük kısmını geçiren sivrisinek üzere canlıları da etkiledi. Mayıs ve Haziran aylarındaki çok yağışlar, sivrisineklerin yeni ömür alanlarını artırdı, buna bağlı olarak da olağandan çok daha fazla bir popülasyon oluşturdu” dedi.

Sık görülmeyen tipleri de etkiledi

Bu durumun çok sık görülmeyen birtakım cinslerin de artmasına neden olduğunu söyleyen  Prof. Dr. Enver Durmuşoğlu, “Culex pipiens üzere dünyanın her tarafında gördüğümüz sivrisinek çeşidi yanında, günümüzde Aedes albopictus üzere bir sivrisinek çeşidi de ülke genelinde yayılmaya başladı. Bilhassa kıyı kısımlarda son 3-5 yıldır bilinen bu çeşit, son yıllarda popülasyonunu daha da artırdı. Bunların yalnızca bilimsel isimlerindeki farklılığa değil, davranışlarının ve faaliyetlerinin başka yaygın tiplerden farklılığına da dikkat etmek gerekiyor. Örneğin Culex cinsine ilişkin tiplerin genelinde akşamüzeri, hava kararması ile başlayan, ergin dişilerin insanları sokan, kanlarını emerek gösterdiği davranışı, Aedes cinsine bağlı tıbbın gündüz faaliyette olması ve gündüz de insanlardan kan emmeleri ile ayırt etmek mümkün. Kimi sivrisinekler pak su kaynaklarını tercih eder. Kimileri ise kirli yahut pak tüm su alanlarında görülebilirler” diye konuştu.

Mücadele sistemleri farklı

Türlerin yalnızca isim olarak değil, davranış olarak da birbirlerinden farklı olduğuna değinen, o nedenle uğraş sistemlerinin farklı olduğunu söyleyen Enver Durmuşoğlu, “Temmuz ayına giriyoruz ancak hala kimi kanallarda su birikintileri var. Belediye takımları çalışıyor. Olağanda Mayıs sonunda kuruyan birtakım yağmur kanalları, bu yıl Haziran sonunda bile su barındırıyor. O nedenle burada üreme alanlarının devam ettiğini görüyoruz” dedi.

“Yoğun popülasyon oluşturmaları kelam konusu”

Türkiye genelinde ve daha çok kıyı bölümlerinde görülen çeşit çeşitliliği ve popülasyonunun arttığını söyleyen Enver Durmuşoğlu “Tür çeşitliliğinden kastım şu; örneğin sivrisineğe çok benzeyen lakin sivrisineklerde olduğu üzere kan emme davranışı olmayan Chronomid çeşitleri var. Bunların popülasyonu da çok ağır olduğunda kıyıda rahat oturamadığımız akşamlar oluyor. Yani hem sivrisineklerin hem de Chronomidlerin ağır popülasyon oluşturmaları kelam konusu” dedi.

Türkiye’de 60 sivrisinek tipi bulunuyor

Türkiye’de yaklaşık 60 sivrisinek tipinin bulunduğunu belirten Enver Durmuşoğlu kelamlarına şöyle devam etti: “İzmir’de de Aedes albopictus tipinin bu yıla has önemli artış gösterdiğini lisana getiren Enver Durmuşoğlu, “Üç yıl kadar evvel Karadeniz kıyılarında yayılmaya başlayan tıbbın bu bölgede de artık önemli sıkıntılar yaratmaya başladığını görüyoruz. Farklı çeşitlerin habitat ve davranış farklılıkları yanında taşıdıkları hastalıklar da değişiyor. Aslında vektörlerle 150’nin üzerinde taşınan hastalık var. Bunlar ortasında kitlesel ölümlere neden olan hastalıklar var. Bunlardan hangisi şu devirde daha yaygın, bu farklı bir uzmanlık alanı. Fakat bu durum o hastalıkları taşıyan insanların yaşadığı ve ziyaret ettiği yerlerle de alakalı. Sivrisineklerin en çok bulaştırdığı hastalıklar Batı Nil Humması, chikungunya, deng humması, zikavirüs ve sıtmadır.”

Larva çabası önemli

İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin sivrisinekle çaba çalışmalarını pahalandıran Durmuşoğlu, “Görevim gereği pek çok vilayette sivrisinekle gayret çalışmalarını görme ve dinleme bahtım oldu. Pek çok bölgede biyosidal eser uygulayıcılarının eğitim çalışmalarına katıldım. İzmir de bu kentlerden biri. Temelde belediye grupları, larva ile gayret ederek hakikat bir prosedür uyguluyor. Temel ve birinci maksat sivrisinek larvalarıdır, zira larvalar yalnızca su kaynaklarında olur ve varlıkları gözle çarçabuk belirlenebilir. Ergin sivrisinekler ise her tarafa yayılıyor. Su kaynaklarında larvalara karşı yapılan uygulamaların sonuçlarını da görmek mümkün. Vatandaşlarımız erginlere karşı yapılan uygulamaları görür fakat maalesef bunu pek göremez” dedi.

“Belediyenin gayret metotları etkili”

Belediye takımlarının larvalarla önemli biçimde gayret ettiğini lisana getiren Durmuşoğlu, şunları söyledi: “Pek çok belediye de bu biçimde çaba ediyor. Lakin bu yıl olduğu üzere İzmir özelinde Mayıs ve Haziran aylarında çok yağışların su kaynaklarını çeşitlendirmesi, o kaynakların bulunduğu yerdeki çeşitlerin çeşitlenmesiyle birlikte gruplar alışılan üreme noktalarının dışında üreme noktaları ile karşılaştı. Bu yalnızca İzmir’de değil, öbür kentlerle de yaşandı. Ağır popülasyon kelam konusu olduğunda vatandaşı rahatlatmak için ergin sivrisinek ve karasinek (uçkun) uğraşının yapılmasında fayda var” dedi. 

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı